Dünya genelinde panik yaratan maymun çiçeği virüsü, Türkiye'de de büyük merak uyandırmaya başladı. Dünya Sağlık Örgütü'nün (DSÖ) Afrika’da hızla yayılan bu virüsü "küresel acil durum" ilan etmesiyle birlikte, Türkiye'de de gözler Sağlık Bakanlığı'na çevrildi. Son dakika olarak yapılan açıklamada, Türkiye’de henüz maymun çiçeği vakasına rastlanmadığı vurgulandı. Ancak bu durum, virüsün ne olduğu, nasıl yayıldığı ve belirtilerinin neler olduğu konusundaki endişeleri artırıyor.
Maymun Çiçeği Virüsü Nedir ve Nasıl Yayılıyor?
Maymun çiçeği virüsü (monkeypox), ilk olarak 1958’de laboratuvar maymunlarında keşfedilen, insanlara ise 1970'de Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde bulaştığı rapor edilen bir virüs. "Orthopoxvirus" ailesine ait olan bu virüs, nadir görülen ancak ciddi sonuçlar doğurabilen bir enfeksiyona yol açıyor. Bugüne kadar genellikle Afrika kıtasında rastlanan bu virüs, son dönemde dünya genelinde endişe yaratacak şekilde yayılmaya başladı.
Maymun çiçeği virüsü, başlangıçta hayvanlardan insanlara bulaşıyordu, ancak artık insandan insana da bulaşabiliyor. Bu yayılma, virüsle temas edenlerin cilt yaralarından, solunum yoluyla ya da göz-burun-ağızdan geçişle gerçekleşebiliyor. Temas ve büyük damlacıklar yoluyla bulaşabilen bu virüs, özellikle kapalı ortamlarda ve kalabalık yerlerde hızla yayılma potansiyeline sahip.
Maymun Çiçeği Virüsünün Belirtileri Nelerdir?
Virüsün ilk belirtileri genellikle yüksek ateş, baş ağrısı, sırt ve kas ağrıları ile şişlik şeklinde ortaya çıkıyor. Bu belirtileri takiben, vücutta kaşıntı, kızarıklık ve şişlikler oluşuyor. Bu cilt lezyonları genellikle yüzde, avuç içlerinde ve ayak tabanlarında belirginleşiyor ve rahatsız edici derecede kaşıntılı ya da acı verici olabiliyor. Enfeksiyon genellikle 14 ila 21 gün sürüyor ve çoğu durumda kendiliğinden geçiyor.
Türkiye'deki Durum ve Sağlık Bakanlığı'nın Açıklamaları
Sağlık Bakanlığı, 14 Ağustos 2024 tarihinde yaptığı açıklamada, Türkiye'de şu ana kadar herhangi bir maymun çiçeği vakasına rastlanmadığını ve bu nedenle kısıtlama ya da ek tedbirlerin gerekli olmadığını belirtti. Bununla birlikte, Bakanlık, virüsün Türkiye'ye girmesi ihtimaline karşı gerekli hazırlıkların yapıldığını ve durumun hassasiyetle takip edildiğini de ekledi.
Tedavi ve Aşılama Durumu
Çiçek hastalığına karşı geliştirilen aşıların, maymun çiçeği virüsüne karşı %85 oranında koruma sağladığı belirtiliyor. Ancak DSÖ, şu an için yaygın bir aşılama programını tavsiye etmiyor. Risk altında olan kişilere ve enfekte bireylerle temas edenlere bu aşılar uygulanıyor. Ayrıca, antiviral ilaçlar da hastalığın tedavisinde kullanılmakta.
Sonuç Olarak Ne Yapmalı?
Maymun çiçeği virüsü hakkında artan endişeler göz önünde bulundurularak, kişisel hijyen kurallarına dikkat etmek, kalabalık ve kapalı ortamlardan kaçınmak büyük önem taşıyor. Türkiye'de şu ana kadar vaka görülmemiş olsa da, uluslararası seyahat edenlerin ve riskli grupların dikkatli olması gerekiyor.